ادرار تیره نشانه چیست؟
ادرار تیره نشانه چیست؟
تیرگی ادرار نشانه‌ای از وجود خون است
ظاهر، بوی ادرار و تعداد دفعات رفتن به توالت، نشانه‌هایی است که از درون بدن خبر می‌دهند. هرچه می‌نوشید، از کلیه عبور می‌کند و ادرار انعکاسی از آنها می‌باشد و می‌تواند زنگ خطری برای اتفاقاتی باشد که در بدن شما رخ می‌دهد.
چه زمانی تغییر رنگ ادرار طبیعی است؟
رنگ طبیعی ادرار با توجه به میزان آبی که در طول روز می‌نوشید تغییر می‌کند؛ هر چه مایعات بیشتری بنوشید، ادرار رقیق تر و رنگ آن کمرنگ‌تر می‌شود. در مقابل هرچه کمتر از مایعات استفاده کنید، ادرار غلیظ‌تر می‌شود و رنگ تیره‌تری پیدا می‌کند؛ به همین دلیل کم‌آبی شدید باعث می‌شود رنگ ادرار، تیره و کهربایی شود.
اما گاهی رنگ ادرار از این محدوده خارج می‌شود و رنگ‌هایی غیرطبیعی مانند قرمز، قهوه‌ای تیره و آبی به خود می‌گیرد. به یاد داشته باشید اگر متوجه وجود خون در ادرار شدید، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
وجود خون در ادرار خیلی معنی دارد، بدخیم بودن یا خیلی جدی بودن. از این رو در صورت دیدن خون در ادرار باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.
ادرار بی‌رنگ
اگر ادرار به بی‌رنگی آب باشد، مربوط به این است که آب زیادی نوشیده‌اید و به این دلیل که مثانه پر می‌شود، باید چندین بار در روز به دستشویی بروید. با داشتن رنگ ادرار روشن، جای هیچ نگرانی نیست.همچنین می‌تواند به علت افزایش نمک‌های فسفات در ادرار باشد.
ادرار تیره‌رنگ
اگر رنگ ادرار تیره باشد، به این معنی است که آب بدن کم شده است.رنگ ادرار میزان آب بدن را نشان می‌دهد. بنابراین اگر فردی ادراری تیره همراه با سردرد و سرگیجه داشته باشد، پزشک باید ادرار بیمار را چک کند تا علت کمبود آب بدن را بررسی کند. شاید هم این تیرگی رنگ مربوط به خون باشد.
ادرار زرد روشن
اگر ادرار حدوداً به رنگ نئون باشد، یک علامت هشدار دهنده می‌باشد، اما علت می‌تواند قرص مولتی ویتامین باشد. ویتامین‌های B و کاروتن به ادرار رنگ طلایی می‌دهند. نگران نباشید این رنگ ادرار به این معنی است که فرد مواد مکمل ارزشمندی را دفع می‌کند.
ادرار نارنجی رنگ
نارنجی شدن ادرار، شاید به دلیل مصرف داروها، مواد غذایی و مکمل‌هایی مانند ویتامین C، هویج و آب هویج باشد.
ادرار قرمز رنگ
اگر ادرار به رنگ قرمز یا صورتی باشد، حتما باید بررسی شود، اما لزوما به معنای وجود مشکل و بیماری خاصی نیست.وجود خون یکی از شایع‌ترین دلایل قرمز شدن رنگ ادرار است؛ البته اغلب خونریزی شدید نیست و علامت دیگری ندارد.
علت تغییر رنگ ادرار چیست؟
تغییر رنگ ادرار معمولا به دلیل مصرف مواد غذایی خاص، داروها یا رنگ‌های خوراکی است، به عنوان مثال رنگی که در مواد غذایی مخصوص کودکان استفاده می‌شود، ممکن است موجب تغییر رنگ ادرار آنها شود. البته فراموش نکنید، در شرایطی خاص نیز بیماری‌ها می‌توانند عامل تغییر رنگ ادرار باشند.اگر ادرار به بی‌رنگی آب باشد، احتمالا مربوط به این باشد که آب زیادی نوشیده‌اید و به این دلیل که مثانه پر می‌شود، باید چندین بار در روز به دستشویی بروید. داشتن رنگ ادرار روشن، جای هیچ نگرانی ندارد.اگر رنگ ادرار قهوه‌ای یا قهوه‌ای تیره باشد، به این معنی است که آب بدن کم شده است.
بنابراین اگر فردی ادراری تیره همراه با سردرد و سرگیجه داشته باشد، پزشک باید ادرار بیمار را بررسی کند تا علت کمبود آب بدن را مشخص نماید.اگر ادرار به رنگ قرمز یا صورتی دفع شود، با این‌که ظاهر وحشتناکی دارد و حتما باید بررسی شود، اما لزوما به معنای وجود مشکل و بیماری خاصی نیست.وجود خون یکی از شایع‌ترین دلایل قرمز شدن رنگ ادرار است، البته اغلب اوقات، خونریزی شدید نیست و علامت دیگری ندارد. عفونت ادراری، ورزش شدید، سنگ مثانه یا سنگ کلیه، بیماری‌های کلیوی و گاهی سرطان‌های کلیه یا مثانه از علل بروز چنین حالتی هستند. همچنین مصرف غذاهایی مانند لبو و تمشک نیز باعث تغییر رنگ ادرار و قرمز شدن آن می‌شوند.
نارنجی شدن رنگ ادرار نیز شاید به دلیل مصرف داروها، مواد غذایی و مکمل‌هایی مانند ویتامین C ، هویج و آب هویج باشد. کم‌آبی بدن و نوشیدن مقدار کم مایعات نیز می‌تواند سبب تغییر رنگ ادرار و تیره شدن آن شود.رنگ ادرار ممکن است به رنگ سبز یا آبی هم دیده شود. برخی بیماری‌ها، مصرف داروها و مواد غذایی خاصی مانند مارچوبه می‌تواند موجب چنین تغییر رنگی شود.
وجود خون در ادرار
وجود خون در ادرار خیلی معنی دارد، بدخیم بودن یا خیلی جدی بودن. از این رو در صورت دیدن خون در ادرار باید سریعا به پزشک مراجعه کرد. وجود خون در ادرار می‌تواند توسط زخم و یا پارگی (به دلیل انجام ورزش های سنگین و شدید) ایجاد گردد که اگر این حالت تا 24 ساعت ادامه داشته باشد بهتر است که به پزشک مراجعه نمایید. همچنین وجود خون در ادرار می تواند به علت سنگ کلیه، یا عوارض جانبی داروی رقیق کننده خون (مانند وارفارین) یا درمان با آسپیرین ایجاد شود.
علل عمده ی پیدایش خون در ادرار شامل موارد زیر است:
سن: گاهی در ادرار مردان بالای 50 سال به دلیل بزرگ شدن غده پروستات، خون وجود دارد.
جنس: بیش از نیمی از زنان از عفونت‌های دستگاه ادراری رنج می‌کشند که گاهی با خونریزی ناحیه ادراری همراه است. همچنین ابتلا به سنگ کلیه یا سنگ مثانه میان مردان شایع‌تر است.
عفونت‌های قبلی: التهاب کلیه‌ها پس از عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی، یکی از علل عمده وجود خون در ادرار کودکان است.
سابقه خانوادگی: سابقه خانوادگی سنگ کلیه یا بیماری‌های کلیوی احتمال بروز این شرایط را افزایش می‌دهد.
ورزش شدید: یکی از علل وجود خون در ادرار، انجام ورزش‌های شدید و سنگین است.
سرطان مثانه : وجود خون در ادرار یکی از هفت علامت سرطان مثانه در زنان و مردان می‌باشد.
عفونت ادراری، ورزش شدید، سنگ مثانه یا سنگ کلیه، بیماری‌های کلیوی و گاهی سرطان‌های کلیه یا مثانه از علل بروز چنین حالتی هستند.
مصرف غذاهایی مانند لبو و تمشک نیز باعث تغییر رنگ ادرار و قرمز شدن آن می‌شود.
ادرار آبی رنگ
رنگ ادرار ممکن است به رنگی مایل به سبز یا آبی هم نزدیک شود. برخی بیماری‌ها، مصرف داروها و مواد غذایی خاصی مانند مارچوبه می‌تواند موجب تغییر رنگی شود.
ادرار خاکستری رنگ
ممکن است به علت وجود سنگ کلیه باشد.
ادرار قهوه‌ای رنگ
نشاندهنده سرطان لوزالمعده، بیماری کلیه، بیماری کبد و انسداد مجرای صفراوی می‌باشد.
ادرار سیاه رنگ
در فردی که مبتلا به ملانوم (سرطان پوست ناشی از سلول‌های رنگدانه‌ای) می‌باشد، دفع ملانین باعث سیاهی ادرار می‌شود.
ادرار ارغوانی- بنفش رنگ
نشاندهنده اختلالات در ساختار هموگلوبین است. هموگلوبین، اکسیژن را از ریه‌ها به سلول‌های بدن و دی اکسید کربن را از سلول بدن به کلیه‌ها می‌فرستد.
ادرار ابری (کدر)
نشاندهنده وجود چرک در ادرار و یا عفونت ادراری است. ادرار ابری، توسط بلورهای نمک اسیداوریک و یا اسیدفسفریک ایجاد می‌شود.
ادرار قندی
اگر بعد از ادرار کردن بوی قند به بینی رسید، ممکن است نشانه یک مشکل جدی در بدن باشد؛ مثل وجود قند در ادرار. وجود قند خون در ادرار، یکی از نشانه‌های دیابت می‌باشد.کلیه مثل یک فیلتر عمل می‌کند. اگر این فیلتر خراب شود، خیلی از مواد از آن رد شده و وارد ادرار می‌شوند.اگر باردار هستید، ممکن است تغییرات در سیستم فیلتری کلیه باعث پیدایش قند در ادرار می‌شود.
بوی عجیب ادرار
این مورد کمی جای نگرانی دارد. اما غذاهایی خاص (مخصوصا مارچوبه) یک اسید آمینه سولفوردار تولید می‌کند. بنابراین وقتی غذا هضم می‌شود، این مواد بودار آزاد می‌شوند و در کلیه فیلتر می‌شوند و سپس وارد ادرار شده و بوی عجیبی ایجاد می‌کنند. به محض این که غذا کاملا هضم شد و از سیستم بدن پاک شد، این بو دفع می‌شود.
خون در ادرار
در زنان جوان عفونت دستگاه ادراری یکی از عوامل آن می‌باشد.وجود خون در ادرار ممکن است توسط زخم و یا پارگی (به دلیل انجام ورزش‌های شدید) ایجاد گردد. اگر این حالت تا 24 ساعت ادامه داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.وجود خون در ادرار می‌تواند به علت سنگ کلیه، عوارض جانبی داروی رقیق کننده خون (مانند وارفارین) یا درمان با آسپیرین ایجاد شود.در ادرار مردان بالای 50 سال، به دلیل بزرگ شدن غده پروستات خون وجود دارد.التهاب کلیه‌ها پس از عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی، یکی از علل عمده وجود خون در ادارار کودکان استیکی از علل وجود خون در ادرار انجام ورزش‌های شدید است.
ترشح ادرار
خیلی از خانم‌ها، دچار بی اختیاری ادرار می‌شوند. این مشکل بیشتر در خانم‌هایی که زایمان طبیعی سخت و یا زایمان‌های طبیعی متعدد داشته‌اند، وجود دارد. بهترین راه حل این است که با انجام بعضی ورزش‌ها (که در آنها ماهیچه‌های لگنی منقبض و منبسط می‌شوند)، ماهیچه‌های لگن را قوی کرد.
اگر موقع ادرار کردن سوزشی را احساس می‌کنید، این یکی از نشانه‌های عفونت دستگاه ادراری می‌باشد. عفونت‌های ادراری در خانم ها شایع‌تر است.
زیاد به دستشویی رفتن
افرادی را دیده‌اید که با دستپاچگی به دستشویی می‌روند و این کار را مکررا انجام می‌دهند.اگر زیاد آب می‌نوشید، مثانه خود را بیش از حد پرآب می‌کنید و در نتیجه نیاز به دفع ادرار افزایش می‌یابد.اگر رژیم خود را تغییر داده‌اید و خوراکی‌هایی که آب زیادی دارند (مثل میوه‌ها و سبزیجات) را میل می‌کنید و یا داروهایی مثل داروهای کنترل فشار خون مصرف می‌کنید، باید بدانید که این‌ها ادرارآور هستند.یکی از نشانه‌های عفونت دستگاه ادراری، زیاد دستشویی رفتن می‌باشد.افزایش سن هم می‌تواند یکی از عوامل باشد. در آقایان، بزرگی پروستات هم نقش عمده‌ای دارد.
پیشگیری از تغییر رنگ غیرطبیعی ادرار
زمانی که بدن با کم‌آبی روبه‌رو شود، ادرار غلیظ‌تر و رنگش تیره‌تر می‌شود. بنابراین وقتی چنین شرایطی را مشاهده کردید، باید آب و مایعات بیشتری بنوشید. با نوشیدن مقدار کافی مایعات، به سلامت خود نیز کمک خواهید کرد.
معمولا تغییرات رنگی که مربوط به غذاها، داروها یا مکمل‌هاست، نیازی به پیشگیری ندارد. همچنین پیشگیری کردن از بروز بیماری‌هایی که باعث این حالت می‌شود نیز کاری غیرممکن است. با این حال برای کاهش خطر می‌توان اقداماتی موثر انجام داد:
برای پیشگیری از عفونت‌های دستگاه ادراری بهتر است به میزان کافی مایعات بنوشید. همچنین زمانی که احساس می‌کنید باید برای دفع ادرار به دستشویی بروید، بلافاصله اقدام کنید.
برای کاهش احتمال ابتلا به سنگ کلیه، علاوه بر نوشیدن مقدار کافی مایعات، از مصرف نمک، پروتئین و مواد غذایی خاصی مانند اسفناج و ریواس خودداری کنید.
همچنین با ترک سیگار، اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی و حفظ وزن مناسب بدن و داشتن تغذیه سالم می‌توانید از بروز سرطان‌های کلیه و مثانه پیشگیری کنید.
